Programma 1 | Economie, onderwijs en cultuur

In 2018 hebben wij de economische structuur versterkt van onze gemeente versterkt. Dit hebben wij onder andere gedaan door middel van de volgende onderwerpen.

Het herstel van de economie zet door. Dit is ook te merken aan het aantal investeringen die ondernemingen doen en de vraag naar personeel. Het aantal verzoeken die werden ontvangen voor percelen van gevestigde en nieuwe ondernemers zijn hoger dan voorgaande jaren. De getoonde interesse van diverse ondernemingen voor percelen en vestigingsmogelijkheden schept vertrouwen en deze contacten worden onderhouden. Als voorbeelden hiervan kunnen worden genoemd dat aan de Duitse zijde van het Europark Tuindeco is begonnen met de uitbreidingsplannen. De bouw van de Bio Energie Centrale Coevorden is in volle gang en zal medio 2019 in productie gaan. De tweede hal van Intergas is in gebruik voor productie en het aantal treintransporten van en naar de Euroterminal nemen toe.

De gedane investeringen die bedrijven in voorgaande jaren reeds hebben gedaan werpen nu vruchten af. Door het actief naar buiten treden als organisatie zetten wij de vestigingsmogelijkheden van Coevorden op de kaart. Voor 2019 is het voornemen om een onderzoek uit te voeren naar de revitalisering van bestaande bedrijventerreinen en de toekomstige behoefte aan bedrijventerreinen.

In 2018 is het Programma Centrum opgestart en zijn de eerste resultaten zichtbaar geworden. Zo is de studie 'Postionering centrumstraten' afgerond en zijn er een aantal stimuleringsregelingen voor onder andere gevelaanpak, verplaatsing, transformatie en tijdelijke invulling leegstaande panden ingesteld. De eerste resultaten van de regelingen (o.a. The Chocolat Factory, Dimmendael, Tinkebel, de Kaasbank en de Wolkoker) zijn zichtbaar. Voor de Weeshuisweide is een verkenning naar de mogelijke invulling (ambachten) uitgevoerd. Verder is in de zomer, in samenwerking met het Stedelijk Museum, een tentoonstelling (incl. enquete) georganiseerd. De resultaten van de enquete worden gebruikt als input voor de ruimtelijke visie voor de Markt & Haven. Het planproces voor deze visie is opgestart. De Denktank is geformeerd en de adviseurs zijn gecontracteerd. Ook is met de projectontwikkelaar overeengekomen dat de ontwikkeling van de Citadelpunt in het proces van de ruimtelijke visie meeloopt. Voor de Weeshuisweide is, ten behoeve van de ruimtelijk en programmatische visie,  een projectgroep geformeerd. Deze projectgroep werkt maatregelen voor de korte en lange termijn uit. In 2018 is extra aandacht aan de Sallandsestraat besteed. Wij zijn in vergevorderd stadium met de curator over de aankoop van de braakliggende percelen (nr. 10 en 12). In samenwerking met Domesta, ondernemers, bewoners en de NH-kerk is een eerste aanzet gemaakt voor een integraal plan voor de herinrichting van de Sallandsestraat en omgeving. Verder is in het najaar het planproces voor de pilot in het kader van de Omgevingswet opgestart. Voor de binnenstad wordt een omgevingsplan opgesteld. Om in gesprek te komen met bewoners, ondernemers en bezoekers zijn er vanuit het programma centrum, in samenwerking met Centrummanagement Coevorden, Stichting Garnizoensdag, Stedelijk Museum en theaterHofpoort, twee Dagen van de Binnenstad georganiseerd. Dit is een groot succes gebleken en krijgt in 2019 een vervolg.

Wij zijn er in geslaagd om samen met belangenbehartigers en opinieleiders in het bedrijfsleven de ambities scherp te krijgen voor de economie van onze gemeente en de regio. De belangrijkste thema’s zijn hierbij personeel van de toekomst, ondernemersklimaat, ruimte en infra en ondernemersdienstverlening. Deze gezamenlijke blik op de toekomst, verwoord in de Economische visie ‘Coevorden onderneemt!’, vormt een basis om in de komende jaren op voort te bouwen. Dit doen wij in de uitvoering van projecten, die onderdeel uitmaken van de dynamische werkagenda behorende bij de Economische Visie. Wij trekken samen op met ondernemers en onderwijs. De regiodeal Zuid en Oost Drenthe zal een extra impuls vormen voor deze agenda.

Door de ondersteuning van jaarlijks terugkerende (netwerk-)bijeenkomsten zoals de Drentse Onderneming van het jaar en de Open Bedrijvendagen Drenthe/Onderwijs ontmoet ondernemers, verbinden wij ondernemers onderling, maar proberen ook het onderwijs op een duurzame manier aan te laten haken.

Binnen het samenwerkingsverband Dutch TechZone is in 2018 een aantal goede resultaten behaald. Zowel provinciaal als regionaal en lokaal zijn meerdere initiatieven genomen op het vlak van techniek, onderwijs en faciliterend overheidsbeleid. Het zoeken naar de goede weg in het organiseren van structurele, gelijkwaardige samenwerking tussen de drie O’s (ondernemers, onderwijs en overheid) en de positionering van een professioneel programmabureau blijft daarbij aandacht vragen. Eind november is een nieuwe programmadirecteur aangesteld en is voor het geheel van de activiteiten een nieuwe start gemaakt. Na de gemeenteraadsverkiezingen is de samenstelling van de Program Board gewijzigd. De Program Board heeft een nieuwe voorzitter en met de instelling van een coördinatiecommissie vanuit de Program Board heeft Dutch Techzone aan slagvaardigheid gewonnen.

Bedrijvenregeling 
In 2018 kwam de eerste tranche van de Bedrijvenregeling tot een voorlopige afronding: van de 55 ingediende aanvragen konden er 28 worden gehonoreerd. Deze 28 projecten waren ingediend door 17 verschillende bedrijven verdeeld over de drie gemeenten. De projecten kenden een totaal investeringsvolume van bijna 61 miljoen euro, waarmee 405 nieuwe arbeidsplaatsen ontstaan. De toegekende subsidie bedroeg bijna 7,4 miljoen euro. Een nieuwe tranche van de Bedrijvenregeling is op 11 juni 2018 opengesteld, nadat een evaluatie van de uitvoering in 2017 was uitgevoerd. Belangrijk verschil tussen het eerste en tweede jaar van de uitvoering ligt in het feit dat voor 2018 is gekozen voor een tenderregeling: de kwalitatief beste aanvragen komen met voorrang in aanmerking voor subsidie binnen het vastgestelde plafond. De regeling is op 2 oktober gesloten met 12 behandelbare aanvragen voor de Investeringsregeling en 3 voor de Arbeidsplaatsenregeling. De daarmee gepaard gaande investeringen (allen binnen het MKB) belopen een bedrag van bijna 44 miljoen euro en leveren 189 nieuwe arbeidsplaatsen op. Begin 2019 zal opnieuw een evaluatie plaatsvinden, waarbij ook wordt nagedacht over de strategische positionering van de Bedrijvenregeling in de Regiodeal.

Onderwijs
Het in 2017 gestarte onderzoek naar concrete samenwerkingsmogelijkheden tussen bedrijfsleven en onderwijs heeft in het eerste kwartaal van 2018 een rapport opgeleverd waaruit bleek dat er in de diverse gemeenten op verschillende niveaus mogelijkheden bestaan voor techniekcampussen/hotspots in verschillende varianten. Waar de intenties breed worden gedeeld, is er echter nog geen eensluidend en onderbouwd beeld van wat een shared facility kan of zou moeten inhouden. Partijen hebben daarom besloten een verdiepend onderzoek uit te laten voeren wat moet leiden tot een concreet businessplan voor de vier deelnemende gemeenten. In 2018 zijn voorbereidende gesprekken gevoerd met diverse belanghebbenden. In 2019 zal een voorstel worden ontwikkeld om te komen tot een regionaal gedragen concept voor hybride leeromgevingen in de techniek in de DTZ-regio.

Logistiek
Resultaten voor 2018 zijn:

• Het Verladersplatform, bestaande uit ondernemers in de logistiek, is met haar activiteiten gestart. Doel is te bezien of door slimme samenwerking tussen verladers en vervoerders op vervoersstromen kan worden bezuinigd en zo ook een bijdrage kan worden geleverd aan vermindering van de CO-2-uitstoot. NHL/Stenden is penvoerder, de financiering geschiedt door de provincie Drenthe, de gemeente Emmen en de gemeente Coevorden.
• In april is ruim aandacht besteed aan 10 jaar A37-E233. In een drukbezochte viering zijn door ondernemers uit de regio nadere doelen geformuleerd op het gebied van kennis, promotie en acquisitie, lobby en aansluiting onderwijs/arbeidsmarkt, die deels door de werkgroep worden uitgewerkt in 2019.
• Bezoek leerlingen aan logistieke bedrijven, in de Week van de Logistiek, voorafgaand aan de Open Bedrijvendag. Er is zowel voorafgaand als op de dag zelf zeker sprake geweest van deze bezoeken, omdat echter een aanmeldsysteem ontbrak is er geen zicht op aantallen of andere resultaten.
• In november heeft Dutch TechZone een stand bemand op de Transport en Logistiek Beurs in Rotterdam. Doel was de regio te promoten als sterke T&L-regio.

Werkveld chemie/BBE
In 2018 zijn de ontwikkelingen binnen de cluster chemie/BBE (Biobased Economy) op afstand gevolgd. Het algemene beeld over 2018 bij deelnemende bedrijven is positief voor wat betreft de samenwerking tussen de drie O’s en succesvol als het gaat om vermarkting van nieuwe producten. Een en ander is gestimuleerd door de inzet van een 5-tal innovatiemakelaars, gefinancierd door de gemeente Emmen en de provincie Drenthe. Daarnaast is gewerkt aan de voorbereiding van vijf EFRO-aanvragen, waarvan er zich één richt op het concept Campus Chemport Emmen, te realiseren samen met het Emmtec Business Park, waarbij samenwerking wordt gezocht met RUG, TU Twente en Wageningen University &Research. Elk van deze aanvragen kan tussen de € 4 en € 6 miljoen aan investeringen genereren.

High Tech Systemen en Materialen (HTSM)
In 2018 is de maakindustrie op provinciaal niveau in grote lijnen in beeld gebracht en is een begin gemaakt met initiatieven om tot clustervorming te komen. De nadruk ligt daarbij evenwel nog op lokaal niveau, middels industrieverenigingen of iets dergelijks, terwijl de provinciale initiatieven op dit gebied in de voorbereidende fase verkeren.

Communicatie
De doelstelling voor 2018 op het gebied van communicatie was het laden van het merk Dutch TechZone middels de verdere invulling van de website, het uitwerken van het creatief concept (de mens centraal) en het regelmatig uitbrengen van de digitale nieuwsbrief. Naast de contacten met de leden van de Program Board -die gestimuleerd zijn zich te profileren als Proud member of Dutch TechZone - is meermaals overleg gevoerd met de voorzitters van alle ondernemersverenigingen in de vier gemeenten.

Promotie & acquisitie
In 2018 is een gezamenlijk bidbook gepresenteerd ten behoeve van de acquisitie van ondernemingen in de logistieke sector. Dutch TechZone was present op de Infrabeurs, Empack, Be Orange, de CeBIT in Hannover en de beurs Transport & Logistiek eind november in Rotterdam. Bij leads voor nieuw-vestiging in onze regio heeft afstemming tussen de betrokken gemeenten plaatsgevonden.

In onze gemeente, inclusief de buitengebieden, is behoefte aan snel internet. Dit is nodig om in deze gebieden agrarische en andere bedrijfsmatige activiteiten op een innovatieve en duurzame manier voort te zetten en te ontwikkelen. Hierbij spelen in onze gemeente ook recreatie en (zorg)toerisme een belangrijke rol. Snel internet is daarnaast een voorwaarde om levensloopbestendig wonen in de gehele gemeente te realiseren. Te denken valt aan winkel- en bezorgdiensten, domotica en zorg op afstand als aanvulling op de fysieke zorg. Om dit te realiseren zijn in het verleden 6 burgerinitiatieven ontwikkeld. Na verloop van tijd zijn deze initiatieven gebundeld en is de “Stichting Glasvezel Zuidenveld” opgericht. De aanleg van een dekkend glasvezelnetwerk vergt een grote initiële investering. Veel tijd en energie zijn gestoken in het financieringsvraagstuk. Uiteindelijk is de Stichting erin geslaagd met een drietal partijen tot overeenstemming te komen. Deze drie partijen gaan begin 2019 gezamenlijk het bedrijf “Glasvezel Zuidenveld BV” oprichten. De totale investering voor de aanleg van het glasvezelnetwerk bedraagt maximaal € 14,5 miljoen. Eind 2018 heeft hierover besluitvorming door uw raad plaats gevonden en de uitvoering start in 2019.

Leerlingenvervoer is bedoeld voor leerlingen van basisscholen, speciale scholen voor basisonderwijs en speciaal (voortgezet) onderwijs. Leerlingen van het regulier voortgezet onderwijs die gehandicapt zijn, kunnen in aanmerking komen voor leerlingenvervoer. Bij een aanvraag van leerlingenvervoer kijken wij onder andere naar de afstand tussen de woning en de school, de reistijd en de mogelijkheden van het kind. Leerlingenvervoer is een vergoeding voor het openbaar vervoer. Wanneer een kind niet in staat is om alleen te reizen, vergoeden wij de kosten voor de begeleider. Het komt voor dat er aangepast vervoer noodzakelijk is. Dat is wanneer kinderen te jong zijn om met het openbaar vervoer te reizen en vanwege een handicap niet met het openbaar vervoer kunnen reizen.

In 2018 hebben wij het leerlingenvervoer opnieuw aanbesteed. De basisprijs per leerlingkilometer is als gevolg hiervan met 10% gedaald. De kilometerprijs voor bijzonder vervoer is echter gestegen als gevolg van het nieuwe contract. Vanzelfsprekend zoeken wij naar de best passende oplossing voor het kind. Soms ligt deze ‘om de hoek’. Soms ligt deze buiten onze gemeentegrens en zal er sprake zijn van hogere vervoerskosten.

In 2018 is met betrekking tot de grote instellingen (bibliotheek, theater, museum en regionale omroep) de ingezette koers verder uitgevoerd. Eind 2018 heeft het museum de opdracht gekregen een wensbeeld te creëren, op basis waarvan de koers voor de komende jaren kan worden bepaald. Met name het theater en het museum zijn erg actief (geweest) met en voor de ontwikkelingen en evenementen in het centrum van Coevorden.

Hoewel wij in 2018 net als in voorgaande jaren beperkte financiële middelen beschikbaar hadden voor de ondersteuning van eenmalige culturele activiteiten, is het ons toch gelukt een aantal van die activiteiten te ondersteunen. Onder andere met behulp van middelen die wij vanuit de provincie ontvangen in het kader van de Culturele Impuls.

Gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid (GOAB)
Het grootste deel van de GOAB middelen zijn in 2018 besteed aan voorschoolse educatie. Wij constateerden een toename van het aantal doelgroepkinderen. De precieze reden hiervoor is niet onderzocht. Wel zagen wij een toename in ons bereik. Dit kan ook een deel van de groei veroorzaken. Voor alle kinderen was een plek beschikbaar. De lijn taalontwikkeling is doorgezet. Basisscholen en kinderopvangpartijen zijn gestart met de inzet van LOGO 3000. En alle kinderopvangpartijen zijn gestart met 'Boekstart in de kinderopvang' in samenwerking met de bibliotheek. Tot slot is ingezet op scholing van pedagogisch medewerkers en leerkrachten onderbouw. Het betrof hier cursussen voor de nieuwe programma's, taalniveautoetsen of een cursus voor VVE. Naast VVE en taalontwikkeling is geld besteed aan de niet KOT (niet-kinderopvangtoeslag) regeling, schakelonderwijs en de zomerschool. Andere onderwerpen die op de agenda stonden in 2018 zijn samenwerking, warme overdracht en doorgaande leerlijnen. De inspectie van het onderwijs controleert de gemeente jaarlijks op het beleid VVE en ook voor 2018 was de beoordeling positief.

Per 1 januari 2019  gaan nieuwe wettelijke criteria voor VVE  gelden. Daarmee worden de GOAB middelen herverdeeld over de gemeenten en is de verwachting dat de specifieke uitkering GOAB die wij van het rijk ontvangen fors hoger zal zijn dan in de afgelopen jaren. In 2020 gaan de nieuwe criteria gelden. Samen met de kinderopvangpartijen en de basisscholen werken wij sinds de zomer van 2018 aan een nieuwe aanpak voor VVE.

Onderwijshuisvesting
In 2018 is samen met de schoolbesturen primair en voortgezet onderwijs druk gewerkt aan het integraal huisvestingsplan (IHP). Het plan is in concept gepresenteerd aan uw raad en zal in 2019 de bestuurlijke besluitvormingslijn ingaan. 

In 2018 gaven wij uitvoering aan de “Beleidsagenda Vrijetijdseconomie”, waarbij wij inzetten op diversiteit en kwaliteit in het toeristisch product op het gebied van beleving voor de toeristen als voor het woonklimaat van onze inwoners.

Er is een onderzoek uitgevoerd naar de B&B’s in onze gemeente en een begin gemaakt met het onderzoeken van de toeristenbelasting. Tevens is opdracht verleend om te starten met een gast en imago onderzoek waarbij merkidentiteit en positionering van de gemeente Coevorden een rol spelen, om tot een scherper toeristisch profiel te komen. Er is gestart met het opstellen van een fietsnota waarin een apart hoofdstuk met betrekking tot recreatie en toerisme wordt opgenomen. Ook het wandelknooppuntennetwerk is punt van aandacht geweest waarin verschillende stappen zijn gezet. Tevens is het Aanjaagfonds Evenementen vormgegeven en van start gegaan. Tenslotte willen we gastvrij zijn voor de camperaar en is het besluit genomen om vier camperplaatsen te realiseren bij het centrum.

Stichting ToReCo heeft in het verlengde van de opgestelde beleidsagenda Vrijetijdseconomie het afgelopen jaar  ingezet op toeristische promotie, informatievoorziening, ondersteuning en productontwikkeling voor onze gemeente. Ook zijn er ondernemersbijenkomsten georganiseerd zoals ‘de Duitse Markt’. Daarnaast zijn wij in 2018 ook aangehaakt bij het Chinaproject, ingezet door de provincie waarbij wij zoeken naar invulling en een faciliterende, verbindende rol.

In 2018 is het convenant Vitale Vakantieparken door alle Drentse gemeente ondertekend en een ‘Actieprogramma Vitale Vakantieparken Drenthe’ opgeleverd. Voor een aantal parken zijn al concrete stappen gezet en wordt er gewerkt aan plannen. De ‘Streekconsulent’ heeft in 2018 diverse ondernemers ondersteunt en geadviseerd.

De gemeenten Borger-Odoorn, Coevorden en Emmen (BOCE) werken op basis van het “Regionale Beleidskader Recreatie en Toerisme Zuidoost Drenthe” aan een verdergaande regionale en grensoverschrijdende samenwerking op het terrein van de vrijetijdseconomie. Inmiddels is dit opgegaan in de “ Regionale beleidsagenda Zuidoost Drenthe”. Dit uit zich onder meer in een samenwerking - op het gebied van kennis en innovatie -  met het onderwijs (Hogeschool Stenden/Alfa College), ondernemers en overheid waarbij ook Duitse partners zijn betrokken. Tevens zijn er verdere stappen gezet in de toeristische en recreatieve samenwerking op het gebied van promotie, marketing en informatievoorziening in het Hondsruggebied en Drenthe. Ook in 2018 zijn wij aangehaakt bij de kansen die het Recreatieschap Drenthe en het Geopark De Hondsrug bieden voor het bevorderen van het toerisme.

In 2018 zijn wij de gemeente met de meeste toeristische overnachtingen van Drenthe.