Gewoon doen - met en voor inwoners

In deze kaderbrief verwoorden wij op hoofdlijnen onze ambities en ontwikkelingen voor 2025, gebaseerd op het Bestuursprogramma. In het bijzonder staan wij stil bij twee onderdelen van Samen Slimmer Werken, namelijk met en voor Coevorden en de organisatie. Natuurlijk mag de actualisatie van het financiële meerjarenperspectief niet ontbreken, inclusief een beschouwing over onze financiële positie. Nieuw is dat wij de nog openstaande ontwikkelingen op geld hebben gezet. Zo bieden wij ondersteuning bij het maken van integrale keuzes over de toekomstige inzet van extra middelen.

Geachte leden van de gemeenteraad,

Hierbij ontvangt u de Kaderbrief 2025 ter besluitvorming en als opmaat naar de Programmabegroting 2025 en de meerjarenraming 2026-2028. 

Als college van burgemeester en wethouders zien wij een aantal belangrijke ontwikkelingen, die verwoord zijn in deze Kaderbrief:

Iets meer dan twee jaar geleden trad het huidige college aan met het coalitieakkoord “Gewoon doen”. Het uitgangspunt van dit akkoord is het werken aan resultaat voor en met de samenleving. Halverwege deze bestuursperiode willen wij nog eens extra benadrukken dat wij resultaten willen realiseren samen met onze inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners. Binnen de organisatie heeft dit vorm gekregen in het programma Samen Slimmer Werken, met en voor Coevorden. Vandaar dat ook deze Kaderbrief als motto heeft meegekregen “Gewoon doen - met en voor Coevorden”. 

Voor ons als ‘team Coevorden’ is de relatie met onze inwoners de belangrijkste basis van ons werk. We zijn er voor onze inwoners, ondernemers en partners. Dit vraagt om goed contact om te weten waar hulp en ondersteuning nodig zijn, en ook waar de samenleving prima zelfstandig groeit en bloeit. 
Dit is een manier van werken die voor ons niet nieuw is. In de afgelopen jaren zijn er in samenwerking met onze inwoners hele mooie dingen gedaan. Hierbij valt, zonder uitputtend te zijn, te denken aan het instellen (en uitvoeren) van het dorpen- en wijkenbudget, de proeftuin burgerbegroting Lootuinen, het stimuleringsfonds, de ontwikkeling van jongerenparticipatie en het faciliteren van collectief particulier opdrachtgeverschap voor wooninitiatieven. 

Deze mooie voorbeelden vragen wat ons betreft om verder te worden uitgebouwd en verdiept. Zo willen wij bouwen aan het vertrouwen van de inwoner overheid dichtbij en de overheid in zijn geheel. Dit betekent dat wij extra gaan investeren op het contact met onze samenleving. 

We herpakken zo, halverwege de collegeperiode, de ambities uit het coalitieakkoord en gaan als college nadrukkelijker vorm geven aan “Samen Slimmer Werken, met en voor Coevorden”. Eén van de speerpunten is de samenwerking met inwoners en organisaties. Als we in verbinding zijn met inwoners, signaleren we samen waar uitdagingen liggen en waar kansen ontstaan. “Met en voor Coevorden” gaat vooral over het contact, de samenwerking en het partnerschap met onze inwoners.

Hierbij zijn er drie hoofdthema’s:
•    Inwonersparticipatie: het betrekken van inwoners bij beleid of projecten die vanuit de gemeente komen; 
•    Overheidsparticipatie: het als overheid aansluiten, faciliteren of juist loslaten van collectieve initiatieven die in de samenleving ontstaan; 
•    Dienstverlening: het als overheid leveren van diensten aan individuele inwoners.

De samenwerking met de samenleving is geen programma of project, maar een continue beweging: het gaat altijd door. Het is geen oplossing voor alle problemen die op ons afkomen, maar een basishouding in ons werk: iets dat verankerd zit in ons DNA en in het DNA van iedereen die voor of namens de gemeente Coevorden werkt. 

Daarvoor lichten we enkele leidende principes in de Kaderbrief toe. Zo werken we in Coevorden:
•    We zijn in contact;
•    We werken vanuit vertrouwen;
•    We zijn geloofwaardig;
•    We gaan voor gezamenlijk vakmanschap;
•    We staan voor het algemeen belang.

De leidende principes helpen ons als gemeente in de samenwerking met en voor Coevorden. Concreet betekent het dat we de komende periode met bovenstaande punten aan de slag gaan. Dit is opgenomen in een extra hoofdstuk, in de vorm van een bijlage.

Verder beschrijven we zoals gebruikelijk welke ontwikkelingen op de gemeente afkomen in het komende jaar en wat deze voor ons betekenen. Wat heeft mogelijk financiële consequenties? Wat verwachten we te kunnen realiseren? In het Bestuursprogramma 2022-2026 zijn de lijnen voor de komende jaren uitgezet. Hier houden we aan vast. De Kaderbrief geeft aan waar aanpassingen nodig zijn, welke afwijkingen zich voordoen en waar extra accenten aangebracht moeten worden. We doen dat door de indeling van het Bestuursprogramma te volgen. Zaken die op schema liggen, benoemen we niet in deze Kaderbrief. In de Programmabegroting 2025 vindt de verdere verdieping van activiteiten plaats en worden waar nodig middelen aangevraagd. 

Zoals u weet zitten we middenin de huidige bestuursperiode. Als college actualiseren wij het Bestuursprogramma bij de opmaak van de Programmabegroting 2025. Deze actualisatie wordt aan u voorgelegd ter behandeling bij de Programmabegroting.

Een belangrijk thema van deze Kaderbrief is het programma Fundament voor de toekomst. Hiertoe is een uitgebreide paragraaf “Samen Slimmer Werken, met en voor de organisatie” opgesteld die u meeneemt in de ambities en mogelijkheden. 

De opgaven waarvoor we staan, houden zich niet aan gemeentegrenzen. Van Kansenagenda, Regiodeal en tot Elke Regio Telt! bevestigen dat regionalisering en regionaal denken en doen essentieel zal zijn om ambities voor onze gemeente te realiseren. Zo kunnen we inspelen op de (groei)kansen voor Coevorden en Zuid en Oost Drenthe. 

Gelet op alle ontwikkelingen en ambities, terwijl er tegelijkertijd nog veel onduidelijkheid is over de financiering via het Gemeentefonds van het Rijk, is het van belang om u goed inzicht te geven in de financiële ontwikkeling.

De investeringswens is groot. Dit vraagt om geld en uitvoeringskracht. We zullen de komende jaren bewuste keuzes moeten maken over welke investeringen we doen en welke uitvoeringskracht we daarvoor beschikbaar hebben. Tevens moeten we kijken welke alternatieve financierings- en/of uitvoeringsmogelijkheden er zijn, bijvoorbeeld in regionaal verband.

Wij hebben ons financieel meerjarenperspectief geactualiseerd. Op basis van de meest actuele indexen hebben wij de benodigde loon- en prijsontwikkelingen gecalculeerd voor zowel de lasten als de baten. Verder hebben wij de gevraagde bijdrage van onze verbonden partijen opgenomen en hebben wij de meicirculaire 2024 vertaald voor onze gemeente. Dit geeft het volgende beeld:

Alle jaarschijven laten een positief saldo zien. Dit betekent dat door de enorm positieve uitkomst van de meicirculaire voor onze gemeente het ravijnjaar is gekanteld van een min naar een plus. Desalniettemin is er wel degelijk sprake van een nadelig financieel effect. Zonder het ravijnjaar zou het saldo in 2025 ook van toepassing zijn voor de jaren 2026 en verder.

Dit lijkt een zorgeloos perspectief. Wij hebben echter ook nog een groot aantal ontwikkelingen in ons Bestuursprogramma staan die de komende jaren incidenteel en structureel extra geld vragen. Een grove indicatie laat zien dat dit kan oplopen naar een bedrag van ruim € 2 miljoen.
Vanzelfsprekend moet het definitieve besluitvormingsproces nog plaatsvinden op de verschillende onderdelen, echter om inzicht te geven zijn hier de benodigde bedragen als indicatie opgenomen. 

 

Het saldo van de meerjarenraming en het huidige saldo van het restant van de structurele storting van € 2 miljoen ter versterking van onze vermogenspositie zijn samen niet toereikend om dit mee te bekostigen. Dit betekent dat wij richting Programmabegroting komen met een voorstel hoe wij hiermee om wensen te gaan. Knoppen waaraan kan worden gedraaid zijn onder andere het inzetten van de algemene reserve als structureel dekkingsmiddel (nieuwe wet- en regelgeving), adagium nieuw beleid voor oud beleid, niet volledig toekennen budgetten voor prijscompensatie, verhoging lokale lastendruk.

Ons streven is een gezonde financiële balans met een afdoende gevulde algemene reserve, een solvabiliteitsratio die zich netjes beweegt binnen de door ons gehanteerde bandbreedte en een structureel budget voor toekomstig nieuw beleid. Deze komt in de plaats van de structurele storting in de algemene reserve. Wij vinden het belangrijk om onze bestuurlijke doelstellingen te blijven verwezenlijken en keuzes die het Rijk maakt ten aanzien van het Gemeentefonds hierop zo min mogelijk van invloed te laten zijn.

In deze Kaderbrief informeren wij u over onze opgaven en ambities en de eerste financiële doorkijk naar het jaar 2025. Wij hebben veel te doen, vaak met daarbij grote en structurele financiële opgaves. Ons uitgangspunt is en blijft een gezonde meerjarenbegroting voor de komende jaren. Deze Kaderbrief en de besluitvorming in uw raad is voor ons de eerste stap naar de samenstelling van de Programmabegroting 2025 en meerjarenraming 2026-2028.

We hebben in deze Kaderbrief aangegeven wat wij willen bereiken, in de Programmabegroting vertellen we hoe we dit willen bereiken en wat dit mag gaan kosten. Wij betrekken daarbij de besluitvorming over de Kaderbrief en de invulling van de financiële opgave voor de komende jaren. Als er zich in de tussentijd nieuwe ontwikkelingen voordoen, dan betrekken wij deze bij de samenstelling van de Programmabegroting. Dat is bijvoorbeeld de publicatie van de septembercirculaire van het Gemeentefonds. Deze circulaire geeft meer duidelijkheid over ons financieel meerjarenperspectief.

Graag nodigen wij de raad uit om koers en richting te geven op basis van de Kaderbrief voor het samenstellen van de begroting.

Op 7 en 12 november 2024 staat de behandeling van de Programmabegroting 2025 en meerjarenraming 2026-2028 geagendeerd. 

Wat ons college betreft staan we voor Gewoon doen - met en voor Coevorden!

Wij kijken uit naar een constructieve bespreking op 4 en 9 juli 2024.

 
Hoogachtend,
Het college van burgemeester en 
wethouders van Coevorden,
de secretaris,                                                           de burgemeester,

K.M. Cornelissen                                         R. Bergsma

 

Bijlage 1 – Samen Slimmer Werken, met en voor Coevorden
Bijlage 2 – Samen Slimmer Werken, met en voor de organisatie
Bijlage 3 – Actualisatie financieel meerjarenperspectief
Bijlage 4 – Toelichting nieuwe ontwikkelingen